Báo cáo Cúc PhÜÖngNh»ng møc chính
Nh»ng møc chính
NTC: Giäi pháp tiên phong cûa ViŒt Nam
Trung tâm Çào tåo quÓc gia vŠ Giáo døc và nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn (NTC) Çang phát tri‹n nhanh chóng Ç‹ Çáp Ùng ÇÜ®c nhu cÀu cûa cán b¶, nhân viên ª các vÜ©n quÓc gia và khu bäo tÒn khác tåi ViŒt Nam. Trung tâm Çào tåo quÓc gia ÇÜ®c xây d¿ng d¿a trên s¿ thành công cûa D¿ án Bäo tÒn Cúc PhÜÖng. Trung tâm cung cÃp nh»ng kinh nghiŒm ÇÜ®c Çúc k‰t tØ 4 næm hoåt Ƕng th¿c tiÍn quän lš thành công chÜÖng trình nhÆn thÙc bäo tÒn ª c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng và trÜ©ng h†c cÛng nhÜ du khách cûa các chuyên gia ViŒt Nam ª d¿ án cho các VQG và khu bäo tÒn khác.
Trung tâm Çào tåo quÓc gia së ÇÜa ra hàng loåt các khoá Çào tåo nh¢m nâng cao ki‰n thÙc và hi‹u bi‰t cÖ bän vŠ t¿ nhiên, môi trÜ©ng và nh»ng vÃn ÇŠ vŠ bäo tÒn cho các nhóm ÇÓi tÜ®ng chính (vd: nhân viên ª khu bäo tÒn, giáo viên ÇÎa phÜÖng, Çoàn thanh niên, ki‹m lâm v.v), ho¥c xây d¿ng nh»ng kï næng cÖ bän trong viŒc Çáp Ùng nh»ng yêu cÀu cø th‹ cûa khoá Çào tåo nhÜ "hܧng dÅn diÍn giäi cho du khách" và "quän lš khu bäo tÒn". GÀn Çây trung tâm còn ÇÜa ra chÜÖng trình Çào tåo dài hån cho nh»ng nhân viên së Çäm nhiŒm viŒc phát tri‹n và th¿c hiŒn thành công chÜÖng trình giáo døc tåi c¶ng ÇÒng ho¥c du khách ª nh»ng d¿ án cø th‹.
Theo chÎ VÛ ThÎ Quyên, ÇiŠu phÓi viên d¿ án: "ñiŠu quan tr†ng nhÃt mà Trung tâm ñào tåo QuÓc gia mang låi là tåo cÖ h¶i cho nhân viên ª các VÜ©n QuÓc gia, khu bäo tÒn và nh»ng ngÜ©i chÎu trách nhiêm quän lš ª c¶ng ÇÒng và hܧng dÅn diÍn giäi cho du khách ÇÜ®c h†c hÕi vŠ chÜÖng trình thành công ª Cúc PhÜÖng do nhân viên ViŒt Nam quän lš".
ChÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn ª Cúc PhÜÖng hiŒn nay Çang hoåt Ƕng ª bÓn huyŒn xung quanh VÜ©n. HÖn 15,000 h†c sinh thu¶c 43 trÜ©ng ti‹u h†c, trung h†c cÖ sª và ph° thông trung h†c Çã tham d¿ vào câu låc b¶ (CLB) bäo tÒn tåi trÜ©ng h†c. ChÜÖng trình do giáo viên t°ng phø trách và Ƕi ngÛ nhân viên ÇÎa phÜÖng ÇÜ®c Çào tåo và tuy‹n døng tØ VÜ©n, Çoàn thanh niên ÇÎa phÜÖng, trÜ©ng sÜ phåm và các t° chÙc khác th¿c hiŒn. B¡t ÇÀu hoåt Ƕng tØ næm 1996, chÜÖng trình Çã t° chÙc ÇÜ®c hÖn 2,400 bu°i sinh hoåt CLB, m‡i bu°i sinh hoåt th¿c hiŒn m¶t bài giäng nh¢m møc Çích nâng cao hi‹u bi‰t cûa h†c sinh ÇÎa phÜÖng vŠ t¿ nhiên và môi trÜ©ng cÛng nhÜ khuy‰n khích các em tham gia tích c¿c hÖn trong viŒc bäo vŒ VÜ©n
ChÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn cÛng dành cho ÇÓi tÜ®ng là ngÜ©i trܪng thành ª các thôn bän ÇÎa phÜÖng. GÀn Çây chÜÖng trình Çã hoàn thành vòng thÙ hai ª c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng v§i khoäng 15,000 t§i 20,0000 dân ÇÎa phÜÖng tham d¿.
PhÀn giáo døc thÙ 3 cûa chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn tÆp trung vào ÇÓi tÜ®ng du khách t§i VÜ©n nh¢m møc Çích nâng cao giá trÎ giáo døc cûa chuy‰n thæm quan thông qua hܧng dÅn diÍn giäi cho du khách và nh»ng hoåt Ƕng giáo døc Ç¥c biŒt do nhân viên d¿ án ÇiŠu hành. Thành lÆp Trung tâm Du khách ª VÜ©n là bܧc phát tri‹n quan tr†ng cûa chÜÖng trình giáo døc du khách, gÀn Çây trung tâm Çã mª cºa Çón khách vào thæm quan nhÜng trung tâm hiŒn vÅn Çang ª giai Çoån hoàn thiŒn.
M¶t trong nh»ng thành t¿u quan tr†ng cûa d¿ án giáo døc môi trÜ©ng Çåt ÇÜ®c là phát tri‹n và Çào tåo ÇÜ®c Ƕi ngÛ nhân viên có kinh nghiŒm, næng l¿c t¿ quän lš chÜÖng trình và có khä næng Çào tåo nhân viên khác.
Næm 1999, trung tâm Çào tåo quÓc gia chính thÙc th¿c hiŒn chÜÖng trình Çào tåo ÇÀu tiên cho nhân viên nòng cÓt cûa D¿ án Lâm nghiŒp Xã h¶i và bäo tÒn thiên (SFNC) ª Pù Mát. Sau tám tuÀn Çào tåo, nhân viên Pù Mát trª vŠ khu bäo tÒn Ç‹ phát tri‹n chÜÖng trình giáo døc môi trÜ©ng cûa h† ª c¶ng ÇÒng. Tháng 4 næm 2000, chÜÖng trình Çã b¡t ÇÀu Çi vào hoåt Ƕng, gÀn Çây chÜÖng trình Çã hoåt Ƕng ª 7 trÜ©ng h†c n¢m ª 2 xã v§i hÖn 2000 thành viên CLB. Nhân viên Pù Mát Çã b¡t ÇÀu quá trình Çào tåo Ƕi ngÛ nhân viên ÇÎa phÜÖng månh Ç‹ dÀn dÀn có th‹ Çäm ÇÜÖng vai trò lãnh Çåo chÜÖng trình.
Trung tâm Çào tåo quÓc gia Çang tích c¿c chuÄn bÎ chuy‹n giao vai trò lãnh Çåo chÜÖng trình Cúc PhÜÖng cho VÜ©n và nhân viên ÇÎa phÜÖng. Nói vŠ khä næng quän lš chÜÖng trình cûa nhân viên ÇÎa phÜÖng, chÎ Quyên rÃt låc quan vŠ kÏ næng mà h† tích lÛy ÇÜ®c Ç‹ có th‹ làm viŒc Ƕc lÆp khi chÜÖng trình chuy‹n giao cho VÜ©n vào ÇÀu næm 2001. "VŠ bän chÃt thì h† Çang quän lš chÜÖng trình, m¥c dù vÆy chúng tôi vÅn ti‰p tøc làm viŒc v§i trܪng nhóm ngÜ©i ÇÎa phÜÖng Ç‹ phát tri‹n kÏ næng quän lš và nh»ng kÏ næng khác h‡ tr® th¿c hiŒn chÜÖng trình. ñÒng th©i, møc tiêu cûa chúng tôi là thay Ç°i và sº døng chÜÖng trình ª Cúc PhÜÖng Ç‹ giúp Ç« các VÜ©n QuÓc gia và Khu Bäo tÒn thành lÆp chÜÖng trình thành công ª ViŒt Nam."
"NhiŠu trÜ©ng h®p, nhân viên tình nguyŒn quÓc t‰ t§i ViŒt Nam Ç‹ tr¿c ti‰p giäng dåy vŠ giáo døc môi trÜ©ng." ChÎ Quyên nói "Chúng ta không th‹ phû nhÆn nhu cÀu cÀn các chuyên gia quÓc t‰ trong nhiŠu lïnh v¿c nhÜng riêng trong lïnh v¿c giáo døc môi trÜ©ng các d¿ án nên tÆp trung Çào tåo thông qua s¿ thành công cûa chúng tôi ª Cúc PhÜÖng và các d¿ án khác ª ViŒt Nam. Trung tâm Çào tåo quÓc gia là m¶t mô hình thành công vŠ nhân viên ViŒt nam giÕi chuyên môn và có kinh nghiŒm vÆy chúng ta nên sº døng Ç‹ Çáp Ùng møc tiêu lâu dài cho ÇÃt nܧc".
Trung tâm Çào tåo quÓc gia:
- ñào tåo cho nhân viên ª các d¿ án vŠ phát tri‹n, quän lš, và th¿c hiŒn chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn.
- ChÜÖng trình giáo døc cho VÜ©n QuÓc gia, Khu Bäo tÒn, và các t° chÙc ÇÎa phÜÖng.
- ChÜÖng trình tÆp huÃn và giáo døc Ç¥c biŒt cho các nhóm ÇÓi tÜ®ng
Hãy liên hŒ t§i chÎ VÛ ThÎ Quyên: 030 848004 ho¥c dhendrie@fpt.vn Ç‹ có thêm thông tin vŠ Trung tâm ñào tåo QuÓc gia.
ñÜ©ng quÓc l¶ së xuyên qua VQG Cúc PhuÖng hay không?
Tin vŠ con ÇÜ©ng c¡t ngang VÜ©n QuÓc gia Çã gây lên m¶t làn sóng v§i nhiŠu š ki‰n khác nhau ÇÜ®c Çæng täi trên các cÖ quan ngôn luÆn trong nܧc. NhÜ thông báo vŠ k‰ hoåch cûa B¶ Giao thông vÆn täi b¡t ÇÀu xây d¿ng con ÇÜ©ng cao tÓc HÒ Chí Minh, kéo dài khoäng 1690 km vŠ hܧng nam b¡t ÇÀu tØ tÌnh Hà Tây, phía tây cûa Hà N¶i, d†c theo phía tây cûa ÇÃt nܧc t§i thành phÓ HÒ Chí Minh. Con ÇÜ©ng së là tuy‰n giao thông quan tr†ng thÙ hai nÓi liŠn miŠn B¡c và miŠn Nam ÇÒng th©i nâng cÃp con ÇÜ©ng phía tây cûa ÇÃt nܧc.
Tuy nhiên, theo nhÜ k‰ hoåch con ÇÜ©ng này së Çi qua ít nhÃt là 10 VÜ©n QuÓc gia và Khu bäo tÒn trong Çó có cä VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng. Con ÇÜ©ng Çi qua Cúc PhÜÖng së chia c¡t VÜ©n ª phía tây cûa thung lÛng sông Bܪi, mÃt khoäng 20% diŒn tích rØng phía tây cûa sông và phÖi trÀn khu v¿c trung tâm VÜ©n dÅn t§i gia tæng mÙc Ƕ änh hܪng tiêu c¿c cûa con ngÜ©i t§i VÜ©n.
Khi báo chí ÇÜa tin vào tháng 3 næm 2000 kh£ng ÇÎnh k‰ hoåch xây d¿ng con ÇÜ©ng cao tÓc qua VÜ©n, B¶ Nông nghiŒp và Phát tri‹n Nông thôn cùng v§i ban quän lš VÜ©n và Çåi diŒn cho các viŒn khoa h†c quÓc gia, các t° chÙc nhanh chóng tÆp h®p Ç‹ tìm giäi pháp cho mÓi Çe doå t§i tÜÖng lai cûa VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng.
DiÍn Çàn nhà báo môi trÜ©ng cûa ViŒt Nam (VFEJ) Çã t° chÙc diÍn Çàn bao gÒm Çåi diŒn cûa các B¶, Ngành có liên quan (nhÜ B¶ Giao thông vÆn täi, B¶ Nông nghiŒp và Phát tri‹n nông thôn) cùng v§i các nhà khoa h†c, giám ÇÓc VÜ©n QuÓc gia, t° chÙc bäo tÒn và các nhà báo trong nܧc Ç‹ thäo luÆn vŠ d¿ án này trong m¶t diÍn Çàn công khai.
Phän ÇÓi xây d¿ng con ÇÜ©ng qua VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng chû y‰u b¡t nguÒn tØ s¿ quan tâm t§i con ÇÜ©ng cao tÓc së chia c¡t khu v¿c phía tây và phía ñông cûa VÜ©n d†c theo thung lÛng sông Bܪi ÇÒng th©i phÖi trÀn khu rØng cÃm tåo ÇiŠu kiŒn cho con ngu©i dÍ dàng xâm phåm và khai thác nguÒn tài nguyên, änh hܪng t§i toàn b¶ hŒ sinh thái cûa VÜ©n QuÓc gia ÇÀu tiên cûa ViŒt Nam. Ti‰n sï NguyÍn Bá Thø, Cøc trܪng Cøc Ki‹m lâm cho r¢ng "VÜ©n có th‹ ví nhÜ m¶t ngôi nhà, m¶t khi bÎ chia c¡t thì nó không bao gi© còn ÇÜ®c giá trÎ nhÜ trܧc". Phía phän ÇÓi xây d¿ng con ÇÜ©ng qua VQG Cúc PhÜÖng yêu cÀu ÇÜ©ng quÓc l¶ phäi ÇÜ®c thi‰t k‰ låi theo hܧng vòng cuÓi phía ñông cûa VÜ©n, nÖi mà s¿ änh hܪng t§i sinh thái rØng së ít hÖn rÃt nhiŠu.
Các cÖ quan và t° chÙc bäo vŒ VÜ©n gÀn Çây Çã ÇÜ®c yêu cÀu Çóng góp š ki‰n cho chính phû, và bän báo cáo ÇÀu tiên (vào 31 tháng 5) cho r¢ng Chính phû Çã quy‰t ÇÎnh së Çi vòng qua khu v¿c cuÓi phía ñông cûa VÜ©n. Thông tin kh£ng ÇÎnh chính thÙc vŠ quy‰t ÇÎnh này vÅn còn Çang bÕ ngÕ.
Phát tri‹n chÜÖng trình nhÆn thÙc bäo tÒn
H†c sinh xuÃt s¡c, Hoàng DÛng Minh (TrÜ©ng trung h†c cÖ sª Yên Quang), NguyÍn ThÎ MÜ©i (TrÜ©ng trung h†c cÖ sª Kÿ Phú) và NguyÍn HÜÖng Lan (TrÜ©ng trung h†c cÖ sª Kÿ Phú), ñinh ThÎ DÎu (TrÜ©ng trung h†c cÖ sª Væn PhÜÖng) cùng v§i nhân viên d¿ án tham gia biên tÆp báo RØng Xanh. H†c sinh xuÃt s¡c là thành viên cûa CLB Bäo tÒn tham gia tích c¿c vào hoåt Ƕng bäo vŒ VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng cûa CLB. Thông qua nh»ng chuy‰n tham quan Ç¥c biŒt ho¥c tham gia vào hoåt Ƕng bäo tÒn, các thành viên có dÎp hi‹u bi‰t hÖn vŠ n‡ l¿c bäo tÒn ª VÜ©n.
CLB Bäo tÒn Çã tri‹n khai sinh hoåt sang huyŒn thÙ 4
CLB bäo tÒn Çã hoåt Ƕng ª huyŒn thÙ 4 vào tháng 2 và Çây cÛng là huyŒn cuÓi cùng. HuyŒn Yên Thu› Çã mong Ç®i chÜÖng trình này hoåt Ƕng vào ÇÀu næm 1998, nh»ng n‡ l¿c ÇÀu tiên tÆp trung Ç‹ chÜÖng trình có th‹ hoåt Ƕng ª nh»ng ÇÎa phÜÖng hÈo lánh ª trong và d†c theo ranh gi§i phía Tây và phía Nam cûa VÜ©n. ChÜÖng trình ª Yên Thûy Çã ÇÜa con sÓ các trÜ©ng h†c tham gia vào chÜÖng trình lên t§i 43 trÜ©ng h†c, v§i hÖn 15,300 h†c sinh cûa trÜ©ng ti‹u h†c và trung h†c cÖ sª tham gia tích c¿c vào hoåt Ƕng cûa CLB bäo tÒn ÇÜ®c t° chÙc ª tØng trÜ©ng h†c. K‹ tØ khi chÜÖng trình b¡t ÇÀu vào næm 1996 Çã t° chÙc ÇÜ®c hÖn 2,400 bu°i sinh hoåt CLB. V§i s¿ tham gia cûa 32 giáo viên t°ng phø trách cûa các trÜ©ng ÇÎa phÜÖng ÇÓi tác cûa chÜÖng trình cùng 11 nhân viên ÇÎa phÜÖng tØ VÜ©n, Çoàn thanh niên, trÜ©ng Çào tåo giáo viên sÜ phåm và các t° chÙc ÇÎa phÜÖng.
Hàng ngày, Ƕi ngÛ nhân viên d¿ án chia thành 5 Ƕi Çi t§i các trÜ©ng h†c ª ÇÎa phÜÖng b¢ng xe máy, có m¶t vài trÜ©ng n¢m ª khu v¿c rÃt hÈo lánh phäi Çi mÃt gÀn 3 ti‰ng m§i t§i ÇÜ®c. Nhân viên d¿ án thÜ©ng xuyên g¥p các em h†c sinh háo hÙc ch© Ç®i tham gia vào chÜÖng trình CLB. ChÜÖng trình CLB k‰t h®p trò chÖi, thäo luÆn và các hoåt Ƕng khác nh¢m khuy‰n khích s¿ hi‹u bi‰t r¶ng hÖn cûa các em vŠ t¿ nhiên, môi trÜ©ng cÛng nhÜ s¿ cÀn thi‰t bäo vŒ VÜ©n và nguÒn tài nguyên thiên nhiên. H†c sinh Çã th‹ hiŒn s¿ chia sÈ quan tâm bäo vŒ tÜÖng lai cûa Cúc PhÜÖng thông qua s¿ cam k‰t v§i CLB và tham gia vào hoåt Ƕng CLB bäo tÒn.
"Thay Ç°i thái Ƕ cûa con ngÜ©i và phát tri‹n s¿ bi‰t Ön v§i thiên nhiên là m¶t quá trình lâu dài mà chúng ta không th‹ trông Ç®i nó së thay Ç°i trong m¶t ngày" NguyÍn Häi HÆu, cán b¶ Çào tåo chÜÖng trình nói. " ñÀu tÜ này cho giáo døc Çã tåo nŠn móng Ç‹ h‡ tr® cho s¿ thay Ç°i cùng v§i th©i gian". ChÎ HÆu còn nói thêm: "Ngay cä bây gi© chúng tôi b¡t ÇÀu thÃy nh»ng s¿ thay Ç°i nhÕ hàng ngày". ChÎ HÆu cho bi‰t các em rÃt nhiŒt tình tham gia vào các hoåt Ƕng ª ngoài CLB (nhÜ làm báo cho CLB, Báo RØng Xanh, nh¥t rác, tham gia vào Ƕi kÎch cûa ChÜÖng trình Làng ª ÇÎa phÜÖng) các em Çã th‹ hiŒn s¿ quan tâm thích thú khi tham gia nhiŠu hÖn trong công cu¶c bäo vŒ VÜ©n QuÓc gia. ñÒng th©i nh»ng thông tin phän hÒi tØ cha mË h†c sinh, thÀy cô giáo, và nh»ng š tܪng mà các em th‹ hiŒn vŠ t¿ nhiên và s¿ cÀn thiêt bäo vŒ VÜ©n QuÓc gia Çã th‹ hiŒn s¿ thay Ç°i rõ rŒt trong ÇÎa phÜÖng.
M¶t hoåt Ƕng giúp cho nhân viên d¿ án tìm hi‹u s¿ quan tâm cûa các em và ki‰n thÙc Çó là "Tranh luÆn vŠ Cúc PhÜÖng". H†c sinh ÇÎa phÜÖng thæm quan ÇÜ®c chia thành các nhóm (ban quän lš VÜ©n, ki‹m lâm, c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng, Ƕng vÆt, th¿c vÆt và khách du lÎch), nh»ng nhóm này nói lên nh»ng š ki‰n Ç‹ h‡ tr® cho nh»ng vÃn ÇŠ mà nhóm quan tâm. ChÎ Quyên, ÇiŠu phÓi viên d¿ án nói "Bån së rÃt ngåc nhiên bªi nh»ng š ki‰n rÃt th¿c t‰ và hi‹u bi‰t cûa các nhóm h†c sinh th‹ hiŒn sinh Ƕng trong suÓt trò chÖi".
"Bu°i tranh luÆn thÜ©ng rÃt cæng th£ng, các nhóm khác nhau ÇÜa ra lš lë xác Çáng Ç‹ bäo vŒ s¿ quan tâm cûa h†. Nh»ng bu°i tranh luÆn thÜ©ng phäi k‰t thúc khi nhiŠu vÃn ÇŠ chÜa ÇÜ®c giäi quy‰t. Ví dø nhÜ nh»ng ngÜ©i liên quan thÜ©ng k‰t thúc bu°i tranh luÆn r¢ng n‰u không có s¿ n‡ l¿c Ç‹ nâng cao mÙc sÓng cûa ngÜ©i dân ÇÎa phÜÖng thì dân vÅn phäi phø thu¶c vào tài nguyên rØng. ChÎ Quyên nhÆn xét "Chúng tôi thÃy ÇÜ®c tØng nhóm tranh luÆn Çã phän ánh ÇÜ®c th¿c t‰ mà vÎ trí h† Çäm ÇÜÖng Çang g¥p phäi. NhÜng ÇiŠu quan tr†ng hÖn là h†c sinh có th‹ mÜ©ng tÜ®ng và hi‹u ÇÜ®c vai trò cûa Ban quän lš VÜ©n, Ƕng th¿c vÆt, thÆm chí khách du lÎch, th‹ hiŒn s¿ hi‹u bi‰t ª nhiŠu vÎ trí khác nhau.
Trong cu¶c thi gÀn Çây v§i chû ÇŠ "Hãy bäo vŒ chúng tôi và ngôi nhà cûa chúng tôi", h†c sinh và ngÜ©i dân ÇÜ®c phát Ƕng gºi bài tham gia cu¶c thi, thông qua tác phÄm truyŒn, thÖ, tranh Ç‹ th‹ hiŒn š tܪng cûa các em vŠ t¿ nhiên ª Cúc PhÜÖng. Sau m¶t th©i gian ng¡n, Çã có hÖn 1200 tác phÄm, trong Çó bao gÒm nh»ng tác phÄm xuÃt s¡c nói lên s¿ g¡n bó và bi‰t Ön thiên nhiên cûa ngÜ©i ÇÎa phÜÖng sÓng xung quanh VÜ©n.
GÀn Çây nh»ng tác phÄm xuÃt s¡c nhÃt Çã ÇÜ®c trÜng bày ª Trung tâm Du Khách dܧi tiêu ÇŠ "Ti‰ng nói cûa c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng".
B¡t ÇÀu chÜÖng trình Çào tåo kÏ næng vi tính cho nhân viên ÇÎa phÜÖng
Sau khi ÇÜ®c tài tr® m¶t sÓ máy tính cûa tÆp Çoàn Compaq chÜÖng trình Çào tåo vi tính cho nhân viên ÇÎa phÜÖng Çã ÇÜ®c b¡t ÇÀu vào tháng 5. Sau hai bu°i tÆp huÃn ÇÀu tiên, nhân viên ÇÎa phÜÖng Çã dành th©i gian nghÌ Ç‹ làm quen và th¿c hành chÙc næng sº døng và chÜÖng trình vi tính væn phòng. ChÜÖng trình Çào tåo Ç¥c biŒt này là m¶t phÀn n‡ l¿c cûa d¿ án Ç‹ xây d¿ng kÏ næng cûa nhân viên ÇÎa phÜÖng trong viŒc quän lš chÜÖng trình giáo døc ª trÜ©ng h†c, chuÄn bÎ chuy‹n giao vai trò lãnh Çåo chÜÖng trình cho nhân viên ÇÎa phÜÖng và ÇÀu næm sau.
Pù Mát mª chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn
Xin chúc mØng hai anh ñÆu Phi Tú, NguyÍn Væn LuÆn cùng các nhân viên ÇÎa phÜÖng tåi Khu bäo tÒn thiên nhiên Pù Mát (NghŒ An) Çã khªi ÇÀu thành công chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn tåi 7 trÜ©ng h†c xung quanh vùng ÇŒm. ChÜÖng trình th¿c hiŒn tåi các trÜ©ng h†c b¡t ÇÀu vào ngày 3 tháng 4 næm 2000 và hiŒn tåi Çã có khoäng 2000 h†c sinh tham gia tåi hai xã Môn SÖn và Løc Då. Tham gia vào chÜÖng trình còn có 14 giáo viên t°ng phø trách Các nhân viên nòng cÓt Çang tÆp huÃn 6 nhân viên ÇÎa phÜÖng tuy‹n døng tØ Ç¶i ngÛ cán b¶ khu bäo tÒn và các t° chÙc Çoàn th‹ ÇÎa phÜÖng.
Các nhân viên nòng cÓt cûa chÜÖng trình Pù Mát là nh»ng ngÜ©i ÇÀu tiên tham gia chÜÖng trình tÆp huÃn cûa Trung tâm ñào tåo QuÓc gia (NTC) tåi VQG Cúc PhÜÖng. Møc Çích chính cûa NTC là nh¢m nâng cao chÃt lÜ®ng Ƕi ngÛ nhân viên cûa các d¿ án hoåt Ƕng trong lïnh v¿c giáo døc môi trÜ©ng tåi các VQG và khu bäo tÒn khác.
Các hoåt Ƕng cûa NTC
Trung tâm ñào tåo QuÓc gia Çã th¿c hiŒn m¶t sÓ khoá Çào tåo ng¡n và các chÜÖng trình ÇÎnh hܧng trong giai Çoån cuÓi cûa d¿ án, bao gÒm viŒc t° chÙc chuy‰n tham quan cûa các nhân viên cûa t° chÙc phi chính phû Cam-pu-chia, Mlup Baitong, h† cÛng Çang ti‰n hành m¶t chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn thiên nhiên tåi VQG Kirirom cûa Cam-pu-chia. Chuy‰n tham quan ÇÎnh hܧng trong vòng m¶t tuÀn Çã giúp cho các nhân viên cûa Mlup Baitong: Cheng Chanthol, Kung Seakly, và ÇiŠu phÓi viên d¿ án Amanda Bradley ÇÜ®c tÆn m¡t nhìn thÃy nh»ng hoåt Ƕng cûa chÜÖng trình giáo døc môi trÜ©ng tåi c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng tÒn tåi lâu nhÃt tåi ViŒt Nam. Chuy‰n tham quan cÛng tåo cÖ h¶i cho các nhân viên cûa NTC trao Ç°i kinh nghiŒm v§i các ÇÒng nghiŒp Cam-pu-chia và thi‰t lÆp mÓi liên k‰t quan tr†ng v§i các chÜÖng trình khác trong khu v¿c, tåo ÇiŠu kiŒn cho viŒc trao Ç°i thông tin và kinh nghiŒm trong tÜÖng lai.
NTC cÛng Çã t° chÙc nh»ng cu¶c tham quan ÇÎnh hܧng khác cho ki‹m lâm và nhân viên các khu bäo tÒn (KBT), VQG nhÜ: KBT Pù Mát, VQG Tam ñäo, VQG Ba Vì. Nhân dÎp này, các nhân viên cûa NTC cÛng Çã thäo luÆn vai trò cûa giáo døc môi trÜ©ng trong viŒc bäo tÒn và quän lí các khu bäo vŒ, và trình diÍn chÜÖng trình giáo døc tåi c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng.
Vào tháng 5, 15 Çåi bi‹u cûa tÌnh Çoàn ñ¡c L¡c Çã t§i thæm NTC. ñây là m¶t trong nh»ng n‡ l¿c cûa h† nh¢m h†c hÕi nh»ng ki‰n thÙc cÖ bän vŠ th¿c hiŒn chÜÖng trình giáo døc môi trÜ©ng tåi c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng. TÌnh Çoàn ñ¡c L¡c d¿ ÇÎnh phát tri‹n m¶t chÜÖng trình tÜÖng t¿ trong th©i gian s¡p t§i v§i s¿ h‡ tr® cûa Cøc Môi trÜ©ng. NTC Çang xem xét tính khä thi cûa viŒc th¿c hiŒn chÜÖng trình tÆp huÃn cho nh»ng ngÜ©i quän lí chÜÖng trình ª ñ¡c L¡c và mª r¶ng mÓi quan hŒ v§i tÌnh Çoàn ñ¡c L¡c nh¢m h‡ tr® chÜÖng trình tÓt hÖn.
Trung tâm Du khách mª cºa Çón khách
Vào cuÓi tháng 5, Trung tâm Du khách (TTDK) Çã mª cºa Çón khách t§i tham quan vÜ©n sau khi Çã hoàn thiŒn 17 mäng thông tin trÜng bày vŠ lÎch sº, giá trΠǶc Çáo và Ça dång sinh h†c cûa VQG Cúc PhÜÖng. Ti‰n trình phát tri‹n TTDK vÅn còn ti‰p tøc v§i ba mäng trÜng bày n»a (tác Ƕng cûa con ngÜ©i, nh»ng loài có nguy cÖ tuyŒt chûng và viŒc buôn bán Ƕng vÆt hoang dã, các hoåt Ƕng bäo tÒn tåi VQG Cúc PhÜÖng) và "phòng khoa h†c" v§i ba b‹ Ƕng vÆt thu› sinh, mÅu vÆt sÓng cûa các loài Ƕng vÆt không xÜÖng sÓng, các hoåt Ƕng cho trÈ em, và nh»ng thông tin thú vÎ vŠ nh»ng loài Ƕng th¿c vÆt bän ÇÎa Cúc PhÜÖng.
TTDK, do T° chÙc phát tri‹n quÓc t‰ úc (AusAID) tài tr®, d¿ ki‰n së chính thÙc khai trÜÖng vào tháng 7 sau khi hoàn chÌnh phÀn n¶i thÃt, bao gÒm viŒc hoàn thiŒn m¶t sÓ phÀn b° tr® cho các bÙc thông tin. Trong nh»ng tháng ÇÀu, các nhân viên d¿ án Çang th¿c hành và rút kinh nghiŒm trong viŒc quän lí khách và phát tri‹n chÜÖng trình Ç‹ giäi quy‰t vÃn ÇŠ hܧng dÅn nh»ng Çoàn sinh viên, h†c sinh.
Khu v¿c vÜ©n sau TTDK cÛng Çang ÇÜ®c phát tri‹n, së bao gÒm khu thu hút bܧm, lô rØng tái sinh, khu quan sát chim, và m¶t sÓ phÀn dÅn giäi hŒ th¿c vÆt VQG Cúc PhÜÖng (vd: khä næng t¿ vŒ và thích nghi cûa th¿c vÆt, thø phÃn, cây thuÓc, v.v.). D¿ ki‰n khu vÜ©n së hoàn thành vào cuÓi næm 2000.
D¿ án cÛng Çã t° chÙc m¶t sÓ chuy‰n tham quan cho nhân viên và nh»ng ngÜ©i quän lí cûa các VQG và d¿ án khác Çang có k‰ hoåch xây d¿ng TTDK. M¥c dù nh»ng nhân viên d¿ án ÇÒng š r¢ng h† không hŠ muÓn phát tri‹n låi m¶t lÀn n»a nhÜng h† Çã thu nhÆn ÇÜ®c rÃt nhiŠu kinh nghiŒm và ki‰n thÙc mà có th‹ rÃt h»u ích trong viŒc h‡ tr® các VQG và d¿ án khác có cùng d¿ ÇÎnh xây d¿ng TTDK. "Các bån có th‹ h†c tÆp ÇÜ®c rÃt nhiŠu tØ nh»ng kinh nghiŒm cûa chúng tôi, và quan tr†ng hÖn là tØ nh»ng l‡i mà chúng tôi m¡c phäi", chÎ VÛ ThÎ Quyên, ÇiŠu phÓi viên d¿ án nói, "chúng tôi së giúp Ç« nh»ng nÖi khác Çang có d¿ ÇÎnh xây d¿ng TTDK ª mÙc chúng tôi có th‹".
S¿ ra Ç©i cûa hai cá th‹ cÀy v¢n Çánh dÃu næm thÙ tÜ nuôi dÜ«ng thành công
D¿ án nuôi dÜ«ng loài cÀy v¢n Çã Çón chào hai cá th‹ cÀy v¢n ra Ç©i vào cuÓi Çêm 1, rång sáng ngày 2 tháng 5. Hai cá th‹ cÀy v¢n chào Ç©i m¶t cách suôn sÈ dܧi s¿ chæm sóc cûa nhân viên sinh h†c Lê Tr†ng ñåt và bác sï thú y cûa vÜ©n Ule Streicher Çã nâng sÓ lÜ®ng cÀy v¢n lên 19 cá th‹, trong sÓ Çó 12 cá th‹ ra Ç©i trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt tåi Cúc PhÜÖng. Bäy cá th‹ trܪng thành còn låi ÇÜ®c ti‰p nhÆn tØ các chi cøc ki‹m lâm sau khi thu gi» cûa b†n buôn bán Ƕng vÆt hoang dã trái phép tØ næm 1996 ljn 1999.
CÀy v¢n là loài thú æn thit nhÕ bän ÇÎa cûa vùng Lào, B¡c ViŒt Nam, và Nam Trung QuÓc Çang bÎ Çe doå ª mÙc toàn cÀu. S¿ phá hu› môi trÜ©ng sÓng và nån sæn b¡n là nh»ng mÓi Çe doå nghiêm tr†ng nhÃt ÇÓi v§i loài Ƕng vÆt rØng này. D¿ án nuôi dÜ«ng cÀy v¢n tÆp trung vào bäo tÒn loài thú này thông qua viŒc nuôi dÜ«ng trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt Ç‹ gi» gìn nguÒn gen, và nâng cao nhÆn thÙc cûa nhân dân vŠ yêu cÀu bäo vŒ nh»ng quÀn th‹ hoang dã còn låi. ThÎt cÀy v¢n có giá trÎ cao và nhiŠu ngÜ©i cho là có nhiŠu tác døng ch»a bŒnh. Trong næm 2000, hai cá th‹ cÀy v¢n së ÇÜ®c thä vŠ t¿ nhiên tåi Cúc PhÜÖng. Chúng së mang vòng phát sóng Ç‹ các nhà khoa h†c nghiên cÙu và Çánh giá tính khä thi cûa giäi pháp bäo tÒn chuy‹n ch‡.
Ghi âm các loài lÜ«ng cÜ và khäo sát Çêm tåi Cúc PhÜÖng
VQG Cúc PhÜÖng rÃt may m¡n có dÎp Çón ti‰p nhà khoa h†c nghiên cÙu vŠ bò sát lÜ«ng cÜ, Peter Paul van Dijk, hiŒn tåi ông là ÇiŠu phÓi viên cûa t° chÙc TRAFFIC ñông Nam á. Ti‰n sï van Dijk và nhân viên sinh h†c cûa d¿ án Lê Tr†ng ñåt Çã dành nhiŠu Çêm trong rØng Ç‹ ghi âm ti‰ng cûa các loài ‰ch nhái và ghi danh hŒ lÜ«ng cÜ sÓng theo mùa. Peter Paul Çang chuÄn bÎ hoàn thành cuÓn sách vŠ các loài lÜ«ng cÜ cûa vùng ñông Nam á, cuÓn sách së ÇÜ®c sÓ hoá và xuÃt bän ª dång Çïa CD-Rom bao gÒm cä ti‰ng kêu cûa rÃt nhiŠu loài ‰ch nhái trong vùng. Ngoài viŒc ÇiŠu tra các loài lÜ«ng cÜ trong khu v¿c VÜ©n, Peter Paul và anh ñåt Çã tình c© b¡t g¥p loài r¡n s†c ÇÓm ÇÕ (Elaphe porphyracea negrofasciata), loài chÜa tØng ÇÜ®c ghi vào danh sách cûa VÜ©n.
Công tác ÇiŠu tra vŠ lÜ«ng cÜ ti‰p theo sau chuy‰n thæm cûa Peter Paul Çã phát hiŒn thêm hai loài r¡n chÜa có trong danh sách cûa vÜ©n là loài r¡n khi‰m Çuôi vòng (Oligodon cyclurus?) và loài Ophites ruhstrati.
XuÃt mÅu tiêu bän không có giÃy phép là vi phåm pháp luÆt
Nhà nܧc ViŒt Nam luôn ûng h¶ nh»ng n‡ l¿c cûa các nhà khoa h†c quÓc t‰ hoåt Ƕng nghiên cÙu khoa h†c và Çóng góp thêm nh»ng ki‰n thÙc cÖ sª vŠ tính Ça dång sinh h†c Ƕc Çáo cûa ViŒt Nam. Nh»ng n‡ l¿c này cÛng góp phÀn nâng cao tri thÙc và kÏ næng cho các nhà khoa h†c ViŒt Nam khi cùng làm viŒc. Tuy nhiên, cÛng nhÜ các quÓc gia khác, ViŒt Nam Çã ban hành luÆt và các quy ch‰ nh¢m bäo vŒ nh»ng di sän thiên nhiên và Ç‹ Çäm bäo các mÓi quan hŒ h®p tác ÇÜa låi l®i ích nhiŠu nhÃt cho ÇÃt nܧc, cÛng nhÜ phøc vø cho các nhu cÀu nghiên cÙu khoa h†c ª mÙc tÓt nhÃt có th‹ ÇÜ®c. GÀn Çây, quy ch‰ xuÃt khÄu nh»ng tiêu bän thu thÆp tåi ViŒt Nam Çã ÇÜ®c sºa Ç°i nh¢m theo dõi và quän lí tÓt hÖn các hoåt Ƕng nghiên cÙu khoa h†c ÇÜ®c ti‰n hành trên phåm vi ÇÃt nܧc.
Tháng trܧc, m¶t s¿ kiŒn xäy ra tåi VQG Cúc PhÜÖng Çã minh chÙng cho nh»ng khó khæn mà các nhà quän lí g¥p phäi khi làm viŒc v§i các t° chÙc quÓc t‰ không bi‰t ho¥c không tôn tr†ng luÆt pháp ViŒt Nam. Trong vø này, m¶t nhóm các nhà khoa h†c Çåi diŒn cho m¶t viŒn bäo tàng nܧc ngoài ÇÜ®c phép ÇiŠu tra, nghiên cÙu khu hŒ dÖi cûa vÜ©n. Tuy nhiên, giÃy phép không có ÇiŠu khoän cho phép thu thÆp mÅu vÆt Ç‹ xuÃt khÄu, và sau Çó thì nhóm nghiên cÙu này tuyên bÓ h† không ÇÜ®c bi‰t vŠ ÇiŠu này m¥c dù ÇiŠu khoän Çó Çã Çü†c ghi rõ trong giÃy phép (b¢ng ti‰ng ViŒt). K‰t cøc là ki‹m lâm cûa VÜ©n Çã phäi can thiŒp và thu gi» toàn b¶ mÅu vÆt, k‹ cä khoäng 100 mÅu vÆt cÛng không có giÃy phép ÇÜ®c thu thÆp ª Khu bäo tÒn H»u Liên, tÌnh Lång SÖn. Quá thÃt v†ng, nhóm nghiên cÙu Çã r©i Cúc PhÜÖng nhÜng vÅn không chÎu rút ra bài h†c kinh nghiŒm cho mình, h† låi ljn Sa Pa th¿c hiŒn công viŒc nghiên cÙu và ti‰p tøc thu thÆp mÅu vÆt.
Nh»ng hoåt Ƕng cûa các "t° chÙc quÓc t‰" nhÜ vÆy có th‹ là h»u š nhÜng rõ ràng là Çã vi phåm pháp luÆt ViŒt Nam. HÖn n»a, nh»ng s¿ viŒc nhÜ vÆy së gây ra s¿ mÃt tin tܪng cûa các nhà quän lí ÇÓi v§i c¶ng ÇÒng khoa h†c quÓc t‰, làm cho công tác nghiên cÙu khoa h†c h®p pháp ª ViŒt Nam trª nên khó khæn hÖn ÇÓi v§i nh»ng nhà khoa h†c th¿c s¿ tôn tr†ng và tuân thû luÆt pháp ViŒt Nam.
C¶ng ÇÒng khoa h†c quÓc t‰ phäi Çåt ÇÜ®c møc Çích nghiên cÙu cûa mình cùng v§i viŒc th¿c hiŒn vai trò giúp Ç« ViŒt Nam bäo tÒn và bäo vŒ di sän thiên nhiên. Nh»ng ngÜ©i có š ÇÎnh không tôn tr†ng pháp luÆt thì không có lí do gì Ç‹ làm viŒc tåi ViŒt Nam.
Các giÃy phép Ç‹ xuÃt khÄu mÅu vÆt
ViŒc xuÃt khÄu bÃt cÙ loài Ƕng vÆt ho¥c th¿c vÆt nào, bao gÒm cä mÅu máu, mô, ho¥c các b¶ phÆn khác tØ ViŒt Nam ra nܧc ngoài cÀn phäi có giÃy phép cûa Phòng Công ܧc CITES Cøc ki‹m lâm (FPD). GiÃy phép mang tính b¡t bu¶c v§i tÃt cä các loài có ho¥c không có trong trong các phø løc cûa CITES. Không có trÜ©ng h®p nào ngoåi lŒ. Không m¶t cÖ quan nào khác ÇÜ®c quyŠn cÃp giÃy phép xuÃt khÄu, và bÃt cÙ mÅu vÆt nào xuÃt khÄu ra khÕi ViŒt Nam mà không có s¿ ÇÒng š cûa Cøc Ki‹m lâm ÇŠu bÎ coi là vi phåm pháp luÆt.
GiÃy phép nghiên cÙu khoa h†c
Công tác nghiên cÙu khoa h†c trong các VQG, khu bäo vŒ ho¥c các khu v¿c khác trên lãnh th° ViŒt Nam ÇŠu ÇÜ®c phép (trØ viŒc thu thÆp mÅu vÆt) n‰u ÇÜ®c cÖ quan ÇÓi tác cÃp quÓc gia cûa ViŒt Nam (ViŒn Sinh thái Tài nguyên Sinh vÆt, ViŒn ñiŠu tra Quy hoåch rØng, v.v.) ho¥c ban quän lí các khu bäo vŒ tr¿c ti‰p cÃp giÃy phép cho phép nghiên cÙu khoa h†c. CÖ quan ÇÓi tác cÃp quÓc gia cûa ViŒt Nam có trách nhiŒm xin giÃy phép tØ Cøc Ki‹m lâm cho bÃt cÙ nghiên cÙu nào th¿c hiŒn trên lãnh th° ViŒt Nam ho¥c tåi các VQG ho¥c KBT.
Công tác tiŠn tråm
Các nhà khoa h†c quÓc t‰ phäi Çäm bäo ÇÜ®c r¢ng mình có giÃy phép nghiên cÙu và giÃy phép xuÃt khÄu mÅu vÆt trܧc khi b¡t ÇÀu công viŒc trên th¿c ÇÎa. Cách tÓt nhÃt là các nhà khoa h†c nên mang theo bän sao cûa các loåi giÃy phép theo mình khi Çi th¿c ÇÎa. ñÓi v§i các nhà khoa h†c t° chÙc tham quan ViŒt Nam khi Çang ª nܧc ngoài thì nên n¶p ÇÖn xin giÃy phép trܧc chuy‰n Çi Ç‹ tránh nh»ng s¿ Çình trÍ không Çáng có.
ViŒt Nam có lÎch sº lâu dài trong quan hŒ h®p tác v§i c¶ng ÇÒng khoa h†c quÓc t‰, và Çã cÓ g¡ng Ç‹ khuy‰n khích, h‡ tr® cho công viŒc cûa các nhà khoa h†c tåi ViŒt Nam. LuÆt pháp không cÓ tình làm cho hoåt Ƕng nghiên cÙu khoa h†c trª nên khó khæn hÖn mà chÌ Ç‹ Çäm bäo r¢ng công tác nghiên cÙu khoa h†c ÇÜ®c giám sát m¶t cách tÓt nhÃt, và l®i ích do các nghiên cÙu Çáp Ùng yêu cÀu bäo tÒn và bäo vŒ Ça dång sinh h†c cûa ÇÃt nܧc. Các nhà khoa h†c cÀn tôn tr†ng luÆt pháp ViŒt Nam bªi h† cÛng së ÇÜ®c yêu cÀu nhÜ vÆy ª ÇÃt nܧc h†.
Th¿c vÆt Cúc PhÜÖng: NguÒn dÜ®c liŒu tiŠm næng
Cúc PhÜÖng ÇÜ®c bi‰t ljn bªi tính Ça dång cûa hŒ th¿c vÆt v§i 28% t°ng sÓ loài th¿c vÆt cûa ViŒt Nam ÇÜ®c tìm thÃy ª Çây. ñã có 1 983 loài th¿c vÆt ÇÜ®c liŒt kê vào danh sách cûa vÜ©n v§i 911 chi và 219 h†. Có ít nhÃt 1712 loài là th¿c vÆt có hoa.
M¥c dù hŒ th¿c vÆt phong phú cûa Cúc PhÜÖng là m¶t nguÒn gen cÀn phäi ÇÜ®c bäo vŒ và bäo tÒn cho các th‰ hŒ mai sau, nó cÛng Çang Än chÙa nh»ng loài th¿c vÆt tiŠm næng có ích cho con ngÜ©i (NguyÍn Nghïa Thìn, 1996), trong Çó có nguÒn tiŠm næng cho nh»ng loåi dÜ®c liŒu m§i.
D¿ án h®p tác nghiên cÙu gi»a ñåi h†c Illinois (Chicago, MÏ) v§i VQG Cúc PhÜÖng và Trung tâm Khoa h†c Công nghŒ quÓc gia tri‹n khai trên diŒn r¶ng tØ næm 1997 nh¢m ÇiŠu tra nguÒn tiŠm næng phong phú cûa hŒ th¿c vÆt cûa vÜ©n Ç‹ tìm ra nh»ng h®p chÃt có th‹ sº døng trong y h†c. Cø th‹, d¿ án tÆp trung vào viŒc tìm ra nh»ng chÃt có th‹ ÇiŠu ch‰ ra các loåi thuÓc ÇiŠu trÎ ung thÜ, AIDS, sÓt rét và các bŒnh änh hܪng ljn hŒ thÀn kinh nhÜ bŒnh Alzheimers. Công tác nghiên cÙu gÒm viŒc ÇiŠu tra các loài th¿c vÆt có hoa và thu thÆp nh»ng mÅu cây thuÓc Çã ÇÜ®c sº døng trong Nam dÜ®c.
Công viŒc tìm ra nh»ng dÅn chÃt tØ th¿c vÆt Ç‹ ch‰ tåo thuÓc ch»a bŒnh rÃt phÙc tåp và mÃt nhiŠu công sÙc. Ti‰n trình nghiên cÙu diÍn ra chÆm (mÃt 10 ljn 15 næm m§i ÇÜa ÇÜ®c m¶t sän phÄm ra thÎ trÜ©ng), gian kh° và phäi träi qua nhiŠu thÃt båi. Khä næng ch‰ tåo ra m¶t loåi thuÓc m§i tØ nh»ng nghiên cÙu nhÜ vÆy là rÃt thÃp (khä næng Ç‹ có m¶t loåi thuÓc m§i ra Ç©i là 1/10 000).
Bên cånh viŒc khám phá nguÒn tiŠm næng dÜ®c liŒu, mÓi quan hŒ h®p tác này së giúp ích cho công tác bäo tÒn qua nh»ng nghiên cÙu vŠ các loài th¿c vÆt có hoa, các ÇiŠu tra thêm vŠ th¿c vÆt, lÆp bän ÇÒ hŒ thÓng thông tin ÇÎa lí, và th¿c vÆt h†c dân t¶c. D¿ án cÛng Çem ljn nhiŠu nguÒn l®i cho nh»ng ngÜ©i dân ÇÎa phÜÖng sÓng xung quanh vÜ©n có tham gia vào công viŒc cûa d¿ án b¢ng viŒc h‡ tr® tr¿c ti‰p cho nh»ng nhu cÀu thi‰t y‰u (xây d¿ng trÜ©ng h†c, tråm xá, các nguÒn nܧc såch), và lâu dài hÖn là Çem låi thu nhÆp cho các c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng n‰u các nghiên cÙu ÇÜa laÎ k‰t quä.
ñ‰n nay, d¿ án Çã hoåt Ƕng ÇÜ®c hai næm và d¿ ki‰n së ti‰p tøc cho ljn næm 2003. V§i Ƕi ngÛ các nhà khoa h†c lao Ƕng nghiêm túc, s¿ h®p tác cûa nhà nܧc, nguÒn ÇÀu tÜ và th©i gian phù h®p, d¿ án hy v†ng së ÇÜa nguÒn tiŠm næng dÜ®c liŒu cûa hŒ th¿c vÆt phong phú ª VQG Cúc PhÜÖng vào phøc vø cho cu¶c sÓng.
S¿ sÓng m§i cûa D¿ án sinh thái và bäo tÒn rùa
Ngày 9 tháng 12 næm 1999 vào m¶t bu°i chiŠu mu¶n, m¶t con rùa núi vàng (Indotestudo elongata) ch†n m¶t khoänh ÇÃt Ãm n¡ng Ç‹ Çào m¶t cái hÓ nông và ÇÈ vào Çó hai quä trÙng to rÒi lÃp ÇÃt låi. ñây là m¶t trong khoäng 480 con rùa núi vàng ÇÜ®c ki‹m lâm Ninh Bình tÎch thu vào tháng 8 næm 1998. ñây cÛng là con rùa ÇÀu tiên cûa D¿ án sinh thái và bäo tÒn loài (TCEP) sinh sän trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt. Hai quä trÙng này sau Çó ÇÜ®c cho vào môi trÜ©ng an toàn. Sau 139 ngày, vào m¶t bu°i tÓi, nhân viên d¿ án ngåc nhiên khi thÃy chú rùa con ÇÀu tiên dùng mÛi húc v« vÕ trÙng. ñ‰n 4 gi© chiŠu ngày hôm sau con rùa ÇÀu tiên hoàn toàn chui ra khÕi vÕ, quä trÙng thÙ hai nª sau 4 ngày (143 ngày). Cä hai con nhÕ ÇŠu rÃt chóng l§n trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt.
ñây là nh»ng con rùa ÇÀu tiên cûa loài này ÇÜ®c sinh ra trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt ª ViŒt Nam, và là m¶t bܧc ti‰n quan tr†ng cûa cho chÜÖng trình nhân giÓng cûa TCEP. TØ ÇÀu tháng ba Çã có thêm m¶t sÓ loài ÇÈ trÙng trong ÇiŠu kiŒn nuôi nhÓt trong Çó có cä Rùa h¶p trán vàng Cuora galbinifrons và Rùa ÇÃt punkit Cyclemys pulchristriata. TÃt cä trÙng này ÇŠu Çang ÇÜ®c Ãp.
TCEP nh¢m thi‰t lÆp m¶t chÜÖng trình sinh sän cho 7 trong t°ng sÓ 22 loài rùa cån và rùa nܧc ng†t cûa ViŒt Nam và bܧc ÇÀu ti‰n hành chÜÖng trình cho tØng loài cø th‹ b° sung vào nh»ng n‡ l¿c thä låi t¿ nhiên cûa d¿ án. Nh»ng ÇÎa Çi‹m thä låi t¿ nhiên d¿a trên yêu cÀu vŠ môi trÜ©ng sÓng, phân bÓ, tác Ƕng lên quÀn th‹ hiŒn có, và mÙc Ƕ pha tr¶n nguÒn gen (ví dø: nh»ng Ç®t thä trܧc Çây có th‹ Çã làm t°n håi ljn nguÒn gen bän ÇÎa).
Cu¶c phiêu lÜu cûa chú rùa May M¡n
Cu¶c phiêu lÜu cûa chú rùa May M¡n là m¶t truyŒn tranh minh hoå gÒm ba tÆp dành cho h†c sinh. TruyŒn k‹ vŠ m¶t chú rùa sÓng trong rØng bÎ th® sæn b¡t và bán cho tên lái buôn nhÜng Çã trÓn thoát cùng v§i nhiŠu Ƕng vÆt khác trên ÇÜ©ng bÎ ÇÜa sang Trung QuÓc. "May M¡n" (tÃt nhiên) phäi tìm ÇÜ©ng trª vŠ nhà và lo l¡ng së g¥p nguy trên Çoån ÇÜ©ng dài phía trܧc. CuÓn truyŒn này hiŒn Çang ÇÜ®c sº døng làm nguÒn tài liŒu giäng dåy tåi các trÜ©ng h†c ÇÒng th©i së là nguÒn tài liŒu phøc vø cho chÜÖng trình giáo døc vŠ bäo tÒn và bäo vŒ rùa mà hiŒn nay Çang ÇÜ®c soån thäo Ç‹ ÇÜa t§i các khu v¿c bäo tÒn và d¿ án khác ª ViŒt Nam. Xin chân thành cám Ön VÜ©n thú Columbus (MÏ) Çã tài tr® cho viŒc xuÃt bän nguÒn tài liŒu giáo døc quan tr†ng này.
Bän tin TCEP -- ViŒt Nam
Nh»ng thông tin chi ti‰t vŠ D¿ án sinh thái và bäo tÒn rùa hiŒn có trong Bän tin TCEP -- ViŒt Nam và ra m¡t hàng quš. ñ‹ nhÆn ÇÜ®c báo cáo qua thÜ ÇiŒn tº xin hãy liên hŒ dhendrie@fpt.vn.
Tin trong quš này:
- TÆp huÃn ki‹m lâm: Nâng cao næng l¿c cho Ƕi ngÛ ki‹m lâm tÌnh
- Buôn bán rùa: Tóm t¡t m¶t sÓ hoåt Ƕng bäo vŒ trong th©i gian qua
- Wetlands Institute: TÆp huÃn cho nhân viên nghiên cÙu rùa
- CÖ sª vÆt chÃt cûa trung tâm: Ti‰p tøc mª r¶ng khu nuôi nhÓt
- KÈ tr¶m rùa và k‰t quä ÇiŠu tra.
- ñäm bäo tÜÖng lai cûa loài rùa HÒ Hoàn Ki‰m
- nh vŠ các hoåt Ƕng cûa d¿ án (chÌ có trong các bän ÇÜ®c in và photocopy)
Phát hiŒn hoá thåch ª Cúc PhÜÖng
Trong tháng hai vØa qua, m¶t ngÜ©i dân ÇÎa phÜÖng Çã tìm thÃy m¶t hoá thåch kh°ng lÒ trong m¶t khÓi núi Çá vôi v§i ít nhÃt khoäng 18 ÇÓt xÜÖng sÓng lÜng cûa m¶t con Ƕng vÆt. Theo các nhà khäo c° h†c cûa bäo tàng ÇÎa chÃt h†c thì Çây là hoá thåch cûa m¶t Ichthyosaura, m¶t loài khûng long bi‹n c°. M¶t phÀn cûa hoá thåch dài 85cm n°i rÃt rõ trên bŠ m¥t cûa m¶t täng Çá vôi l§n trÒi ra. CÛng theo các nhà khäo c° h†c thì Çây là lÀn ÇÀu tiên phát hiŒn ÇÜ®c hoá thåch Ichthyosaura ª ñông DÜÖng.
Tu°i cûa Çá vôi Cúc PhÜÖng trên 150 triŒu næm có nguÒn gÓc tØ m¶t Çáy bi‹n giàu canxi và san hô c°. Qua nhiŠu næm, trÀm tích tåo thành Çá vôi, sau Çó nh© quá trình ki‰n tåo mà ÇÜ®c nâng lên và bào mòn tåo thành phong cänh caxtÖ nhÜ ngày nay. ChÙng c§ cûa hoá thåch có th‹ thÃy ª kh¡p nÖi cûa Cúc PhÜÖng, trong Çó có cä san hô và täo, và hŒ thÓng thoát nܧc ngÀm do giun bùn tåo nên. Tuy nhiên trܧc Çây chÜa có nghiên cÙu nào phát hiŒn hoá thåch có xÜÖng sÓng tåi VÜ©n và ban lãnh Çåo VÜ©n Çang tìm cách Ç‹ Çäm bäo phát hiŒn m§i này ÇÜ®c bäo vŒ ch¥t chë.
Báo hoa mai
Næm ngoái, nh»ng ngÜ©i dân xã Kÿ Phú Çã nhìn thÃy báo hoa mai (Panthera pardus) ª khu v¿c ranh gi§i VÜ©n nên vÅn hy v†ng là ít nhÃt có m¶t sÓ loài mèo l§n vÅn còn tÒn tåi ª Cúc PhÜÖng. Ngày 17 tháng 5, sau khi k‰t thúc m¶t Çêm nghiên cÙu lÜ«ng cÜ trên th¿c ÇÎa và trª vŠ, cán b¶ khoa h†c Lê Tr†ng ñåt Çã nhìn thÃy con Báo hoa mai thÙ hai ª trong ÇÎa phÆn cûa VÜ©n. Trong mÃy næm gÀn Çây, Ki‹m lâm cûa VÜ©n tåi tråm gÀn Çó Çã thÃy s¿ xuÃt hiŒn cûa m¶t loài mèo l§n nhÜng lÀn gÀn Çây nhÃt do Lê Tr†ng ñåt nhìn thÃy là ghi chép khoa h†c ÇÀu tiên cûa VÜ©n trong gÀn 20 næm qua. ñây là con báo trܪng thành và n¥ng khoäng 45-50kg.
M¶t con Báo gÃm lành bŒnh và ÇÜ®c thä låi t¿ nhiên
M¶t con Báo gÃm do Chi cøc Ki‹m lâm Ninh Bình tÎch thu tháng 10 næm 1999 trong khi Çang bÎ vÆn chuy‹n sang Trung QuÓc trên m¶t chi‰c xe ô tô v§i cùng m¶t con gÃu ng¿a. Con báo này Çã bÎ thÜÖng ª chân trܧc và chuy‹n vŠ Trung tâm CÙu h¶ Linh trܪng Ç‹ bác sï thú y, Uli Streicher, chæm sóc. Sau bÓn tháng bình phøc, con báo này Çã ÇÜ®c trª vŠ t¿ nhiên trong tháng hai vØa qua.
Trܧc Çây ª ViŒt Nam, viŒc thä Ƕng vÆt hoang dã ª các khu bäo tÒn và VÜ©n quÓc gia là m¶t vÃn ÇŠ nghiêm tr†ng. ThÜ©ng m¶t sÓ lÜ®ng l§n ÇÜ®c tÎch thu rÒi Çem thä ngay mà không quan tâm t§i sÙc khoÈ, môi trÜ©ng sÓng và khu v¿c phân bÓ cûa chúng cÛng nhÜ s¿ änh hܪng t§i quÀn th‹ hiŒn có ª khu v¿c Çó. VÜ©n quÓc gia Cúc PhÜÖng Çi ÇÀu trong viŒc tìm phÜÖng pháp thích h®p ÇÓi v§i các loài Ƕng vÆt ti‰p nhÆn. Møc Çích cÖ bän là Ç‹ tuân theo hܧng dÅn thä låi t¿ nhiên cûa IUCN.
VÜ©n quÓc gia Cúc PhÜÖng chÌ thä Ƕng vÆt vào t¿ nhiên sau m¶t th©i gian cách ly, ch»a bŒnh và phøc hÒi sÙc khoÈ. Thêm vào Çó còn xem xét khu v¿c phân bÓ cûa chúng có ª Cúc PhÜÖng hay không. M¥c dù chÜa hoàn häo nhÜng Çó là nh»ng n‡ l¿c ban ÇÀu cûa hܧng tìm giäi pháp h»u hiŒu nhÃt ÇÓi v§i các loài Ƕng vÆt tÎch thu tØ các vø buôn bán. HiŒn nay m¶t sÓ khu bäo tÒn và VÜ©n quÓc gia vÅn thä Ƕng vÆt låi t¿ nhiên nhÜng không có s¿ cân nh¡c trܧc.
Nhân viên d¿ án
D¿ án bäo tÒn Cúc PhÜÖng chào mØng nhân viên TrÎnh Lê Nguyên Çã tham gia vào d¿ án tØ ngày 1 tháng 3. Nhân viên TrÎnh Lê Nguyên së tham gia phát tri‹n Trung tâm du khách và các chÜÖng trình tÆp huÃn cûa Trung tâm Çào tåo quÓc gia (NTC). Anh Nguyên tÓt nghiŒp TrÜ©ng ñåi h†c sÜ phåm Vinh và có m¶t th©i gian ng¡n cùng làm viŒc v§i nhân viên cûa chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn Pù Mát. Sau m¶t næm Çào tåo, Anh Nguyên së ÇÜ®c b° nhiŒm làm cán b¶ tÆp huÃn và së chÎu trách nhiŒm quän lš và phát tri‹n chÜÖng trình giáo døc bäo tÒn ª các khu bäo tÒn và VÜ©n quÓc gia khác ª ViŒt Nam.
D¿ án cÛng rÃt vui mØng Çón nhÆn anh NguyÍn Th‰ CÜ©ng tham gia vào d¿ án nghiên cÙu sinh thái và bäo tÒn rùa. Anh CÜ©ng tÓt nghiŒp TrÜ©ng ñåi h†c Lâm NghiŒp Xuân Mai và muÓn tham gia tình nguyŒn vào chÜÖng trình rùa. Anh CÜ©ng së chÎu trách nhiŒm vŠ nghiên cÙu sinh thái rùa trong th©i gian anh Lê ThiŒn ñÙc Çi tham quan th¿c tÆp ª MÏ tåi Wetlands Institute b¡t ÇÀu tØ 26 tháng 6.
D¿ án cÛng xin chúc mØng Çám cܧi cûa TrÀn HÒng Thu và ñinh Tr†ng Thu (ngày 25 tháng 4). Anh Thu và chÎ Thu Çã tØng là nhân viên cûa d¿ án bäo tÒn Cúc PhÜÖng. Sau Çó anh Thu trª vŠ Hà N¶i còn chÎ Thu trª thành ngÜ©i chÎu trách nhiŒm vŠ chÜÖng trình giáo døc bäo tÒn. HiŒn nay chÎ Thu cÛng Çã nghÌ viŒc nhÜng vÅn Çóng vai trò làm cÓ vÃn cho d¿ án.
Bän tin CÀn tuy‹n nhân viên
Trung tâm Çào tåo quÓc gia cÀn tuy‹n m¶t sÓ nhân viên Ç‹ tÆp huÃn và làm viŒc tåi các khu bäo tÒn và VÜ©n quÓc gia khác cûa ViŒt Nam. Yêu cÀu Ùng cº viên phäi tÓt nghiŒp Çåi h†c, ti‰ng Anh thành thåo (vi‰t và nói), tÓt nghiŒp các chuyên ngành vŠ sinh h†c, môi trÜ©ng, hŒ sinh thái bi‹n, du lÎch, giáo døc. N‰u bån muÓn tham gia cùng v§i nhóm nhân viên ViŒt Nam nhiŒt tình Çi ÇÀu trong công tác giáo døc bäo tÒn, hãy liên hŒ v§i Ng†c ThÎ M‰n tØ thÙ 2 ljn thÙ 4 hàng tuÀn. Không ÇÜ®c liên hŒ qua ÇiŒn thoåi.
Nh»ng Ãn phÄm m§i hiŒn có tåi ViŒt Nam
Buôn bán Ƕng vÆt hoang dã: TRAFFIC ViŒt Nam vØa ÇÜa ra m¶t Ãn phÄm m§i cho các cÖ quan ÇÖn vÎ bäo vŒ Ƕng th¿c vÆt hoang dã cûa ViŒt Nam (ti‰ng ViŒt) bao gÒm änh mÀu ho¥c tranh minh hoå và nh»ng thông tin vŠ sinh thái và phân bÓ cûa các loài bÎ hoåt Ƕng buôn bán Çe doå l§n nhÃt cûa ViŒt Nam bao gÒm chim, bò sát, lÜ«ng cÜ, thú. CuÓn sách ra Ç©i nh¢m møc Çích giúp cho ki‹m lâm các VÜ©n quÓc gia, khu bäo tÒn, cán b¶ ki‹m lâm các tÌnh và l¿c lÜ®ng biên phòng nâng cao công tác bäo vŒ và theo dõi lÜ®ng buôn bán. Thông tin vŠ cuÓn sách này xin hãy liên hŒ NguyÍn Trí MÅn, TRAFFIC ViŒt Nam, ÇiŒn thoåi 8220640.
Chim ViŒt Nam: Bird Life International Çã xuÃt bän cuÓn sách vŠ cac loài chim cûa ViŒt Nam (ti‰ng ViŒt). CuÓn sách dày 250 trang trong Çó có nhiŠu tranh minh hoå mÀu rÃt ÇËp. Tài liŒu này có th‹ mua tåi væn phòng cûa Bird Life International, Hà N¶i, ÇiŒn thoåi: 8517217 ho¥c email: birdlife@birdline.netnam.vn.
Hܧng dÅn ÇiŠu tra ngoåi nghiŒp linh trܪng: T° chÙc Fauna and flora International Çã ÇÜa ra tài liŒu hܧng dÅn ÇiŠu tra th¿c ÇÎa các loài linh trܪng cûa ViŒt Nam trong Çó có änh màu, mô tä và sÖ ÇÒ phân bÓ (ti‰ng Anh và ViŒt). Xin liên hŒ v§i chÎ Hà, ÇiŒn thoåi: 9432293 ho¥c email: ffi@fpt.vn.
Tê giác Cát tiên: T° chÙc WWF Çã ÇÜa ra m¶t nguÒn tài liŒu giáo døc có tên "Báu vÆt trong rØng". CuÓn tài liŒu này nói vŠ loài tê giác tåi VÜ©n quÓc gia Cát Tiên b¢ng ti‰ng Anh và ViŒt. MuÓn bi‰t thêm chi ti‰t hãy liên hŒ v§i WWF 8220640.
Tranh các loài linh trܪng cûa ViŒt Nam: Có hai tranh vŠ các loài linh trܪng cûa ViŒt Nam m§i ÇÜ®c ra m¡t. M¶t cûa Trung tâm cÙu h¶ linh trܪng (EPRC) bao gÒm 20 loài linh trܪng cûa ViŒt Nam, m¶t cûa FFI tÆp trung vào các loài vÜ®n, vo†c. ñÎa chÌ liên hŒ: EPRC: ChÎ HiŠn: 030-848004, FFI: ChÎ Hà:9432293 ho¥c ffi@fpt.vn.
VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng
Cúc PhÜÖng là VQG ÇÀu tiên ÇÜ®c thành lÆp ª ViŒt Nam vào næm 1962. Cách Hà N¶i 120 km vŠ phía Tây Nam, Cúc PhÜÖng là m¶t khu rØng còn låi l§n nhÃt ÇÜ®c bäo vŒ ª miŠn B¡c ViŒt Nam.
Cúc PhÜÖng là rØng mÜa nhiŒt ǧi trên núi Çá vôi v§i diŒn tích 220 km², nÖi Çây ÇÜ®c ví nhÜ m¶t hòn Çäo xanh n¢m gi»a bi‹n ngÜ©i. Cúc PhÜÖng có m¶t vai trò rÃt quan tr†ng vŠ m¥t sinh thái: 28% sÓ loài th¿c vÆt cûa ViŒt Nam có m¥t tåi khu rØng này. ñây cÛng là ngôi nhà cûa nhiŠu loài Ƕng vÆt quí hi‰m có nguy cÖ bÎ tuyŒt chûng nhÜ Vooc mông tr¡ng, báo gÃm, cày v¢n và nhiŠu loài Ç¥c h»u khác. Khoäng 88 loài Ƕng vÆt có vú xuÃt hiŒn ª Cúc PhÜÖng, ngoài ra còn có 300 loài chim, 50 loài bò sát và lÜ«ng cÜ. Cúc PhÜÖng cÛng là Çi‹m du lÎch quan tr†ng, m‡i næm Çón ti‰p khoäng 35 000 khách.
ñôi nét vŠ D¿ án bäo tÒn Cúc PhÜÖng
Nh»ng mÓi Çe doå ÇÓi v§i VÜ©n:
HiŒn nay có khoäng 2000 ngÜ©i, chû y‰u là dân t¶c MÜ©ng Çang sinh sÓng trong phåm vi VQG Cúc PhÜÖng và khoäng 50 000 sÓng trong khu v¿c vùng ÇŒm. NhiŠu ngÜ©i trong sÓ h† hoàn toàn sÓng d¿a vào rØng. ViŒc khai thác g‡, cûi và các sän phÄm rØng khác Çe doå nghiêm tr†ng ljn sinh thái rØng Cúc PhÜÖng. Tuy ban lãnh Çåo VQG Cúc PhÜÖng Çang ti‰p tøc cûng cÓ nh»ng n‡ l¿c bäo vŒ rØng nhÜng vÅn chÜa Çáp Ùng Çû nh»ng yêu cÀu cÀn thi‰t.
Møc tiêu cûa d¿ án.
D¿ án ÇÜ®c thành lÆp nh¢m tr® giúp VQG Cúc PhÜÖng trong viŒc gìn gi» và bäo tÒn nguÒn tài nguyên thiên nhiên quí giá. D¿ án tÆp trung vào 4 lïnh v¿c:
Nghiên cÙu tình hình kinh t‰ xã h¶i:
TÆp trung nghiên cÙu kinh t‰ xã h¶i cûa các c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng nh¢m tìm hi‹u mÓi quan hŒ gi»a cu¶c sÓng cûa ngÜ©i dân và viŒc khai thác, sº døng tài nguyên rØng. K‰t quä cûa chÜÖng trình nghiên cÙu này së ÇÜ®c sº døng Ç‹ xây d¿ng nh»ng d¿ án phát tri‹n và các hoåt Ƕng kinh t‰ nh¢m giäm b§t s¿ phø thu¶c cûa ngÜ©i dân vào rØng.
Nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn:
D¿ án thông qua các chÜÖng trình giáo døc nhÆn thÙc tåi trÜ©ng h†c (CLB bäo tÒn), tåi thôn bän (chÜÖng trình làng) và tåi VQG Cúc PhÜÖng (chÜÖng trình giáo døc du khách) Ç‹ nâng cao nhÆn thÙc cûa ngÜ©i dân vŠ thiên nhiên, bäo tÒn và vŠ VQG Cúc PhÜÖng. Ngoài ra, chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc còn thi‰t lÆp mÓi quan hŒ tÓt gi»a VÜ©n và các c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng.
Nghiên cÙu sinh h†c:
Nghiên cÙu hŒ Ƕng th¿c vÆt cûa Cúc PhÜÖng Ç‹ tØ Çó có thông tin vŠ các giá trÎ sinh h†c cûa VÜ©n QuÓc Gia. Nh»ng thông tin cûa d¿ án së giúp VÜ©n quän lš hiŒu quä hÖn. Không nh»ng th‰, nh»ng nghiên cÙu ª Cúc PhÜÖng còn cung cÃp cho các nܧc trong khu v¿c và th‰ gi§i ki‰n thÙc vŠ hŒ sinh thái rØng và nh»ng loài bän ÇÎa cûa ViŒt Nam.
Cûng cÓ nghiŒp vø chuyên môn:
Tåo ÇiŠu kiŒn cho nhân viên cûa VÜ©n, nhân viên d¿ án, các viŒn và t° chÙc trong nܧc nâng cao nghiŒp vø chuyên môn. Làm viŒc v§i các t° chÙc ÇÎa phÜÖng (Çoàn thanh niên, sª giáo døc, h¶i phø n», giáo viên và chính quyŠn) Ç‹ thi‰t lÆp ÇÜ®c mÓi quan hŒ tÓt cho chÜÖng trình giáo døc bäo tÒn.
Bäo tÒn loài:
D¿ án cÛng tÆp trung vào m¶t sÓ chÜÖng trình bäo tÒn loài Ç¥c biŒt ÇÓi v§i cÀy v¢n và rùa nܧc ng†t.
Nhân viên d¿ án
31 tháng 5 næm 2000
Nhân viên chÌ Çåo
Douglas Dendrie, chû nhiŒm d¿ án
VÛ ThÎ Quyên, cán b¶ ÇiŠu phÓi d¿ án
NguyÍn Häi HÆu, Cán b¶ tÆp huÃn
Lê Tr†ng ñåt, trܪng nhóm nghiên cÙu sinh h†c
Hoàng ThÎ Hånh, Cán b¶ chÜÖng trình
Mark Grinley, NTC Nà Hang-Ba B‹
Mark Deters, tình nguyŒn viên
LÜÖng Ng†c V«i, ki‹m lâm, trܪng nhóm CAP
ñ‡ Minh CÜÖng
Nhân viên CAP
Phan ThÎ Thanh Bình
Hà ThÎ Thanh, nhân viên CAP
LÜÖng ThÎ Vinh, nhân viên CAP
LÜu ThÎ HÜ©ng, nhân viên CAP
ñ‡ PhÜÖng Hoa, nhân viên CAP
VÛ ThÎ Thu Hà, nhân viên CAP
ñinh ThÎ Hoàng Lan, nhân viên CAP
NguyÍn ThÎ Nga, nhân viên CAP
Lê ThÎ Ân Tình, CAP
Bùi ñæng Phong, Trung tâm du khách
TrÀn Quang PhÜÖng, Trung tâm du khách
Nhân viên ChÜÖng trình bäo tÒn loài
HÜÖng Væn Nguyên, nhân viên chæm sóc cÀy
ñinh Væn Bình, chæm sóc rùa
Lê ThiŒn ñÙc
NguyÍn Th‰ CÜ©ng
Nhân viên h‡ tr®
NguyÍn Xuân Giao, lái xe
ñinh Væn Tha, bäo vŒ
Phåm Huy Huây, bäo vŒ Ng†c
ThÎ M‰n, nhân viên h‡ tr®
CÓ vÃn
Shelagh Rosenthal, chuyên gia nghiên cÙu cÀy v¢n
Mike Hill, cÓ vÃn sinh h†c.
ƒn phÄm cûa D¿ án
Sách hܧng dÅn cho chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn:
M¶t cuÓn sách hܧng dÅn hoàn chÌnh bao gÒm k‰ hoåch bài giäng tØ bài 1 ljn bài 15 và nh»ng døng cø sº døng trong ChÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn tåi VÜ©n QuÓ gia Cúc PhÜÖng (ti‰ng Anh/ti‰ng ViŒt)
Phim vŠ chÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn:
M¶t cuÓn phim do ñài truyŠn hình Ninh Bình th¿c hiŒn nói vŠ ChÜÖng trình nâng cao nhÆn thÙc bäo tÒn và viŒc sº døng giáo døc bäo tÒn nhÜ m¶t phÜÖng pháp chính nh¢m giúp bäo vŒ VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng (ti‰ng ViŒt)
Táo quân ljn chÆm:
M¶t cuÓn truyŒn ng¡n vŠ bäo tÒn dành cho trÈ em (ti‰ng ViŒt)
Sách câu låc b¶ bäo tÒn:
M¶t cuÓn sách có n¶i dung vŠ viŒc gia nhÆp câu låc b¶ và các hoåt Ƕng dùng Ç‹ phát cho tÃt cä nh»ng thành viên tham gia Câu låc b¶ bäo tÒn trong næm 1999 (ti‰ng ViŒt)
Tranh vŠ buôn bán Ƕng vÆt hoang dã:
M¶t bÙc tranh l§n vŠ chÓng buôn bán Ƕng vÆt hoang dã v§i änh m¶t con culi nhÕ nh¢m thuy‰t phøc nh»ng ngÜ©i nܧc ngoài không mua Ƕng vÆt hoang dã cûa ViŒt Nam ngoài ch®.
ñŠ cÜÖng d¿ thäo k‰ hoåch quän lí cho VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng:
M¶t ÇŠ cÜÖng d¿ thäo k‰ hoåch d¿a trên nh»ng k‰t quä thu ÇÜ®c tØ H¶i thäo k‰ hoåch quän lí næm 1998 cûa VÜ©n
Lá thÜ "RØng xanh" cûa câu låc b¶ bäo tÒn:
Gºi sÓ báo "RØng xanh" sÓ 8 cho các thành viên câu låc b¶
Báo cáo vŠ dÖi næm 1998:
Báo cáo cuÓi cùng cûa næm 1998 tóm t¡t nh»ng k‰t quä thu ÇÜ®c qua nh»ng ÇÖt khäo sát vŠ dÖi trong næm 1998
Báo cáo vŠ bܧm næm 1998:
M¶t báo cáo tåm th©i t°ng k‰t nh»ng phát hiŒn trong Ç®t nghiên cÙu bܧm næm 1998 tåi Cúc PhÜÖng v§i s¿ h®p tác cûa ViŒn sinh thái và tài nguyên sinh vÆt (IEBR), TRung tâm nhiŒt ǧi ViŒt Nga, VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng và D¿ án bäo tÒn Cúc PhÜÖng.
–c Cúc PhÜÖng:
Báo cáo vŠ quÀn hŒ Óc Cúc PhÜÖng do J. J. Vermeulen th¿c hiŒn (1998)
Tóm t¡t chÜÖng trình cÀy v¢n:
Báo cáo ban ÇÀu vŠ ChÜÖng trình nhân giÓng cÀy v¢n tåi VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng do nhà sinh vÆt h†c Shelagh Rosenthal (ÇÜ®c ÇŠ cÆp t§i trong cuÓn sách Nhóm các loài Ƕng vÆt nhÕ chuyen æn thÎt cûa IUCN)
NguÒn tài nguyên thûy sinh cûa VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng:
M¶t nghiên cÙu hoàn chÌnh, th¿c hiŒn bªi Douglas Hendrie, vŠ nguÒn tài nguyên thu› sinh do các c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng xung quanh VÜ©n sº døng bao gÒm cä phân loåi các nguÒn tài nguyên nܧc trong VÜ©n và Çánh giá nh»ng tác Ƕng cûa c¶ng ÇÒng ÇÎa phÜÖng t§i nh»ng nguÒn tài nguyên này.
Tranh ABC Ƕng vÆt:
Tranh ABC vŠ các loài Ƕng vÆt dành cho h†c sinh ti‹u h†c trong câu låc b¶ bäo tÒn tåi trÜ©ng.
Phim m§i cho chÜÖng trình thôn bän:
M¶t cuÓn phim dành cho ChÜÖng trình thôn bän, do ñài truyŠn hình Ninh Bình th¿c hiŒn, nói vŠ giá trÎ và nh»ng mÓi Çe doå ÇÓi v§i VÜ©n QuÓc gia Cúc PhÜÖng và š ki‰n cûa ngÜ©i dân nói vŠ s¿ thay Ç°i cûa VÜ©n trong th©i gian qua và m¶t sÓ biŒn pháp kinh t‰ khác mà h† Çã áp døng nh¢m làm giäm s¿ phø thu¶c vào các nguÒn tài nguyên rØng (ti‰ng ViŒt)
M§i: Cu¶c phiêu lÜu cûa chú Rùa May M¡n
là truyŒn tranh minh hoå gÒm ba tÆp nói vŠ m¶t chú rùa bÎ th® sæn b¡t rÒi cùng bån bè trÓn thoát trên ÇÜ©ng bÎ ÇÜa sang Trung QuÓc. CuÓn truyŒn nh¢m giúp các em h†c sinh hi‹u vŠ sinh thái, các mÓi Çe doå và viŒc cÀn phäi bäo tÒn chúng (Ti‰ng ViŒt).